adminBakterije ili protozoe u buragu prilagođene su hrani koju životinja uzima, te svaka nagla promjena obroka može nepovoljno djelovati na korisne bakterije ili saprofitne u buragu.
Umjesto njih, razvijaju se nepoželjne (patogene) bakterije, koje remete mikrobiotu ili mikrofloru digestivnog sistema i na taj način dovode do metaboličkih poremećaja i samim tim utiču direktno na proizvodnju mesa i mlijeka. Stoga, ako se u ishrani goveda mjenjaju hraniva, promjena mora biti postupna, najmanje dvije sedmice kako bi se korisne bakterije mogle na isti način prilagoditi na novu vrstu hraniva. Kisela indigestija ili acidoza buraga najčešće nastaje zbog preobilne ishrane hranivima bogatim ugljenim hidratima, kao što su kukurzna prekrupa ili koncentrovana hraniva jer su ista veliki izvor ugljenih hidrata i različitih topivih šećera. Razgradnjom šećera i skroba nastaju velike količine mliječne kiseline koja snižava pH i remeti rad predželudaca.
Naglom promjenom ishrane koja je bogata ugljenim hidratima dolazi do resorpcije mliječne kiseline iz buraga u krv, time i do metaboličke acidoze. Kiseli sadržaj može da nagrize i ošteti sluznicu buraga, pa je ona podložnija infekcijama uzrokovanim patogenim organizmima. Zbog svega toga dolazi do gubitka apetita i zastoja u probavi, životinja ne unosi dovoljno hranjivih materija i na taj način dolazi do smanjene proizvodnje.
Izmet je kašast i smrdi po truleži, a u njemu se mogu naći komadići neprobavljene hrane, najčešće zrnevlje kukuruza iz silaže. Može se pojaviti i proliv. Životinji se direktno u burag mogu aplicirati alkalna sredstva, koja će neutralizovati kiseline ili kroz samu ishranu se dodaju soda bikarbona ili stočna kreda. Kod istih treba voditi računa da se ne daju u velikoj količini da ne dođe do hiperkalcemije ili viška natrijuma. Po grlu je dovoljno dnevno davati dvije supene kašike sode bikarbone.
Da ne dođe do gore navedenih problema, životinji je neophodno davati kabasta hraniva (djetelina, livadsko sijeno, slama…). Sijeno, ako je moguće uvijek mora biti dostupno, kako bi životinje provele dovoljno vremena žvačući voluminoznu hranu i tako se izlučila velika količina pljuvačke koja ima puferski kapacitet i na taj način podiže pH digestivnog sistema, tj. neutrališe kiseli sadržaj buraga.
dr Lazar Makivić
Rukovodilac nutricionizma u FSH Farmofit
