Transmisivni gastroenteritis je veoma zarazno oboljenje svinja, a prouzrokovan je koronavirusom.
Klinički simptomi su identični epidemijskoj dijareji svinja, koju takođe uzrokuje koronavirus. Virus može dugo da preživi izvan svinje u hladnom vremenu. Osjetljiv je na dezinfekciona sredstva, uglavnom jedinjenja na bazi joda, kvarterni amonijum i peroksidna jedinjenja.
Klinički simptomi kod osjetljivih životinja su proliv i povraćanje. Transmisivni gastroenteritis može završiti blagim simptomima, što predstavlja visoku morbidnost, ali nisku smrtnost.
Simptomi
Kod akutnih epidemija, glavna i najvažnija karakteristika je brzina kojom se virus širi među životinjama. Povraćanje i proliv su prvi simptomi.
Odrasle životinje pokazuju različite stepene gubitka apetita i normalno se oporavljaju u periodu od pet do sedam dana.
Uzroci bolesti
Velike količine virusa izlučuju se kroz izmet. Stoga je izmet glavni izvor prenošenja, direktno putem svinja prenosnika ili indirektno preko mehaničkog prenosa.
Loša higijena u oborima, povezana sa neadekvatnom drenažom, može biti preduslov razvoja bolesti. Zagađenje okoline je jedan od uslova bolesti koji se može prenijeti sa jednog obora na drugi preko čizama, četki, lopate, odjeće. Ovo je oblik visokog rizika prenosa bolesti crijeva.
Psi mogu da izlučuju virus u izmetu tokom 2-3 sedmice. Ptice, takođe, mogu prenijeti bolest.
Kontaminirana hrana i nepotpuno čišćenje obora su takođe dobri preduslovi nastanka bolesti, koja se najčešće javlja tokom zime, jer virus najlakše preživi u hladnim vremenskim uslovima, pa je pojava bolesti tokom ljeta veoma rijetka.
Dijagnoza
Klinička slika akutne bolesti je gotovo pa jedinstvena. Izuzev epidemijske svinjske dijareje, nema drugih bolesti crijeva koje se tako brzo prenose, a koje uzrokuju visoku smrtnost kod prasadi.
Konačna dijagnoza mora se izvršiti u laboratoriji, iz uzoraka crijeva nedavno uginule svinje, pomoću testa fluorescentnih antitijela. Takođe se može koristiti PCR test izmeta.
Kontrola/prevencija
Ne postoji specifičan tretman za transmisivni gastroenteritis. Svinje treba obezbjediti elektrolitima i lakim pristupom vodi, radi sprečavanja dehidracije, zajedno sa antibioticima, na primjer neomicinom.
Poboljšanjem načina odlaganja otpada, kao i obezbjeđivanjem dobrog izvora toplote (dobrom prostirkom) ozbiljnost infekcije bi bila smanjena.
Iako upotreba vakcina pomaže u smanjenju smrtnosti, vakcine nisu mnogo efikasne, a otpornost na virus ne traje dugo.
Piše: Stefan Moravski