adminJedan od najvećih problema u intenzivnom svinjarstvu sa kojim se susrećemo na terenu jeste pojava griženja i povređivanja svinja unutar boksova.Griženje može da počne bez uzroka, da uključuje samo jednu ili dvije životinje ili kompletne boksove svinja.Svinje imaju prirodnu tendenciju da stavljaju stvari u usta i žvaću ih. Pri tome, najčešći oblik griženja je griženje repova između jedinki.
Kada dođe do griženja repova, vlasnik treba da pokuša da ustanovi moguće uzroke ili određeni okidač koji je doveo do te pojave.
Više faktora mogu biti okidač za pojavu griženja:
- Radoznalost svinja,
- Sistem i način držanja svinja,
- Način siječe repova,
- Stres i dr.
Radoznalost–faktor koji može biti okidač za pojavu problema. Svinja u svojoj radoznalosti slučajno raskrvari rep druge svinje. Sama krv je privlačna svinjama i tako dolazi do eskalacije problema.
Sistem držanja-Svinje držane na slami imaju mnogo manje griže repova u odnosu na one koje su na rešetkama u boksovima. Takođe, svinje u tovu imaju više pojava griže repova u odnosu na priplodnu stoku i prasad u odgoju.
Način siječenja repova– Pravilno siječenje repova je najefikasniji metod kod kontrole pojave griže repova. Ovoj mjeri se mora posvetiti posebna pažnja, jer će svako nestručno sječenje repova izazavati pojavu griže repova.
Stres – Bilo koji faktor koji izaziva ili povećava stres može biti okidač za grižu repova. Najčešći faktori stresa su: prevelika gustina naseljenosti, loša ventilacija, promaja, visoka vlažnost vazduha, prašina, loš kvalitet vazduha, količina vazduha, štetni gasovi i dr. Navedeni faktori, u svom kombinovanom dejstvu mogu biti veoma ozbiljni uzrokovači griže.
Ishrana– Iako su današnje koncentrovane smiješe uglavnom dobro izbalansirane iste takođe mogu biti okidač za grižu repova. Loš kvalitet i nedostaci određenih komponenti u hrani mogu biti uzrok griženja.
Koristeći gotove Farmofit smješe ST1 i ST2 kod svinja u tovu, ukoliko se ispoštuju ostali ambijentalni faktori, potpuno je isključena mogućnost griženja i povrijeđivanja.
Ukoliko se na farmi pojavi griža repova, predlažemo sljedeći tretman:
- obezbijediti optimalne uslove držanja,odgovarajući mikroklimat, dovoljno sviježe vode i izbalansirane obroke,
- obilježiti i izdvojiti sve životinje koje grizu,
- izdvojiti ugrožene životinje,
- pojačati nadgledanje i prevenciju,
- naprskati griženo mjesto sredstvom protiv griže
- tretirati nagriženo mjesto antibiotikom zbog moguće infekcije i dati grlu analgetik,
- povećati nivo vlakana u hrani,
- povećati krupnoću čestica u hrani,
- povećati nivo soli u hrani,
- povećati nivo MgO u hrani (smirujući efekat),
- koristiti igračke, slamu i sijeno za žvakanje, okačiti konopce ili lance da vise iznad boksa itd.
dipl.ing.poljoprivrede za animalnu proizvodnju Srđan Savić
Komercijalni savjetnik u FSH Farmofit
